آموزش هایی که باید به کودکانتان بدهید؛ اهمیت و اصول آموزش به کودکان

برخی از کودکان از زمانی که خود را می‌شناسند، اصرار دارند که امور شخصی خود را به‌تنهایی انجام دهند، اما برخی دیگر هم‌چنان به والدین خود وابسته هستند و به کمک آن‌ها از عهده کارهای شخصی برمی‌آیند. تعیین زمان دقیق آموزش به کودکان امکان‌پذیر نیست، زیرا فرزندان شما از بهره هوشی، هیجانی، و وابستگی و مهارت انجام کار مشابهی برخوردار نیستند. برخی از کودکان در دو سالگی دستشویی رفتن را یاد می‌گیرند، در حالی که بعضی دیگر تا پیش دبستانی هم پوشک به پا دارند. با این وجود، در آموزش مهارت‌هایی که کودکان باید یاد بگیرند، نباید تعلل کرد.

اگر فرزند شما در برهه‌ای از زندگی خود قرار دارد که به شما اجازه می‌دهد موهایش را شانه کنید یا خمیردندان را روی مسواکش بگذارید، اکنون بهترین زمان آموزش مهارت‌ها به اوست. باید او را آموزش دهید، سپس تشویق کنید تا تمرین کند و خودش از خودش مراقبت کند. وظیفه شما فقط مراقبت و حمایت نیست؛ اکنون باید فرزندتان را پرورش دهید و مهارت‌های مورد نیازشان را در آن‌ها تقویت کنید. این کار قطعا ساده نیست و لازم است شما اصول و روانشناسی آموزش به کودکان را بلد باشید. 

انواع آموزش به کودکان

به‌عنوان والد، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که ابتدا باید کدام مهارت‌ها را به کودکتان بیاموزید؟ به‌طورکلی می‌توان گفت یک کودک تا رسیدن به مرحله پیش دبستانی، باید باید این مهارت‌ها را یاد گرفته باشد:

• مهارت دستشویی رفتن
• مهارت شستن دست‌ها
• مهارت حمام کردن
• مهارت مسواک زدن
• مهارت شانه زدن مو
• مهارت مرتب کردن اسباب بازی‌ها و لوازم شخصی
• مهارت لباس پوشیدن و بستن دکمه
• مهارت اشتراک‌گذاری لوازم
• مهارت غذا خوردن و در دست گرفتن قاشق و چنگال
• مهارت باز کردن بسته‌بندی مواد غذایی
• مهارت دانستن نام، نام خانوادگی و نام کامل اعضای خانواده
• مهارت رعایت نوبت
• مهارت ارتباط برقرار کردن با دیگران

و ...

اصول آموزش به کودکان

آموزش به کودکان، سازوکار مخصوص به خود را می‌‌طلبد. کودکان هر جنسیتی که داشته باشند از وقتی که از خود و اطرافشان آگاه می‌شوند، عاشق بازی هستند و این یک میان‌بر عالی برای آموزش به آن‌هاست؛ زیرا هر مفهوم و مهارتی که از طریق بازی آموزش داده شود، هم برای بچه‌ها لذتبخش است و هم شما را چه به‌عنوان والد و چه مربی یا معلم، خسته نمی‌کند. همه کودکان دارای تخیلات قوی و کنجکاوی زیاد و علاقه‌مند به سرگرمی هستند؛ این ویژگی‌ها فرصت مناسبی پیش روی شما قرار می‌دهد تا از استراتژی‌های آموزشی مناسب برای آموزش کودکان استفاده کنید که هم با مرحله رشد فعلی‌شان سازگاری داشته باشد و هم آنها را برای رشد بیشتر به چالش بکشد و آماده کند.

در ادامه، برخی از نکات کاربردی برای آموزش به کودکان را با هم مرور می‌کنیم.

• سوالات دنباله‌دار بپرسید

مهارت‌های زبانی کودکان در حال شکل‌گیری است و یکی از اصول آموزش به آن‌ها استفاده از سوالات دنباله‌دار است؛ سوالاتی که ادامه پیدا کند و ارتباطی قوی بین شما و کودک ایجاد کند. مثلا از او بپرسید آیا می‌داند اگر زیاد شکلات بخورد چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر دندان‌درد بگیرد چه خواهد شد؟ اگر دندان او بیفتد چگونه غذا را خواهد جوید؟ سپس اجازه بدهید فکر کند، به شما پاسخ بدهد و تعامل شکل بگیرد. به این ترتیب ذهن او را با کاربرد مسواک و لزوم استفاده مداوم از آن گره بزنید.

• به حرف‌هایشان گوش کنید و به سوالات آن‌ها پاسخ دهید

به نظر می‌رسد همه والدین یا مربیان حداقل برای یک بار هم که شده از سوالات مکرر کودکان خسته شده‌اند! آن‌ها مدام سوال می‌پرسند و از این طریق تلاش می‌کنند هم ارتباط بگیرند و هم به درک خود از دنیای اطراف اضافه کنند. یکی از مهم‌ترین مولفه‌های آموزش به کودکان، دادن پاسخ درست و مناسب سن کودکان به سوالات ناگهانی آن‌هاست.

• برای آن‌ها با صدای بلند کتاب و قصه بخوانید

وقتی شما با صدای بلند شروع به کتاب خواندن می‌کنید، با صدا برای کودکان نشانه ایجاد می‌کنید. این نشانه تاثیر بسیار زیادی در حافظه آن‌ها دارد و یادگیری را افزایش می‌دهد. روانشناسیِ «آموزش به کودکان» می‌گوید با این روش شما کنجکاوی کودک را تقویت می‌کنید، واژگان را به او یاد می‌دهید و باعث ایجاد انگیزه و ارتقای حافظه‌اش می‌شوید.

در نهایت احترام و مهربانی با کودکان صحبت کنید

یکی از مهم‌ترین اصول آموزش به کودکان این است که همواره در نظر داشته باشید آن‌ها از رفتار شما تقلید می‌کنند؛ بنابراین باید هرچه را از آن‌ها انتظار دارید، خودتان هم عینا در رفتار با آن‌ها اجرا کنید. استفاده از عباراتی مانند لطفا، متشکرم، ببخشید و متاسفم هنگام تعامل با کودک، باعث یادگیری و استفاده او از این واژگان کلیدی در ارتباط با همسالان و بزرگترها می‌شود.

• برای آموزش مهارت‌ها به کودکان بازی طراحی کنید

هیچ‌چیز مانند بازی نمی‌تواند برای کودک جذاب باشد؛ بنابراین از این فرصت برای آموزش دادن به او استفاده کنید. خانه‌های بازی، دکورهای متعددی با موقعیت‌های مختلف دارند که می‌توان از فضای آن‌ها برای طراحی بازی آموزشی استفاده کرد. شما با استفاده از این روش، رشد اجتماعی، عاطفی و زبانی فرزندتان را رقم می‌زنید. اسباب بازی‌های آموزشی نیز می‌توانند تکمیل‌کننده فرآیند آموزش به کودکان باشند.

• با کودک در موقعیت مورد نظر قرار بگیرید

اگر قرار است به کودک مهارت حمام رفتن بیاموزید، می‌توانید از طریق ایجاد زمینه بازی با عروسک‌ها و اسباب بازی‌ها کلیات را به او بیاموزید. اما این آموزش کافی نیست. بهتر است با هم در موقعیت قرار بگیرید و با طراحی بازی، از او بخواهید شستشو را انجام دهد و شما از نزدیک نظارت کنید تا کم‌کم این مهارت برای او نهادینه شود.

نکته پایانی

هرچقدر در آموزش به کودکان حرفه‌ای‌تر عمل کنید، آن‌ها را برای چالش‌های زندگی فردی و اجتماعی در آینده آماده‌تر می‌کنید. پیشنهاد می‌کنیم مقالات دیگر ما در این مورد را نیز مطالعه کنید.

آیا تعیین زمان آموزش به کودکان امکان پذیر است؟

از آنجایی که کودکان با هم از نظر استعداد، بهره هوشی و هیجانی متفاوتند نمیتوان سن خاصی را برای شروع آموزش کودکان در نظر گرفت.

در هنگام آموزش به کودکان به چه اصولی باید توچه کرد؟

فرای جنسیت کودکان باید توجه کرد که کوکان عاشق بازی هستند و این یک میان بر عالی برای آموزش کودکان در هر سنی محسوب می شود.آموزش از طرق بازی علاوه بر اینکه برای کودکان بسیار لذت بخش است،شما راچه به عنوان والد و چه به عنوان مربی خسته نمیکند