آموزش صحیح شستن دست و صورت به کودکان

آموزش شستن دست و صورت به کودکان یک مهارت بسیار مهم است که می‌تواند از آنها در برابر بیماری محافظت و از انتشار میکروب‌ها جلوگیری کند. در این مقاله از مجله کودک پلاس به این مبحث می پردازیم. در این فرایند چند مرحله وجود دارد که باید هنگام آموزش شستن دست و صورت به کودکان خود رعایت کنید:

با توضیح اینکه چرا شستن دست‌ها مهم است شروع کنید

به کودک خود توضیح دهید که شستن دست‌ها می‌تواند از بیمار شدن و انتشار میکروب‌ها به دیگران جلوگیری کند. از زبان ساده برای کمک به درک این موضوع استفاده کنید.

روش مناسب را به آن‌ها نشان دهید

با خیس کردن دست‌ها، استفاده از صابون و مالیدن دست‌ها به هم برای حداقل 20 ثانیه، روش صیح شستن دست‌ها را نشان دهید. اطمینان حاصل کنید که تمام قسمت‌های دست از جمله پشت دست‌ها، بین انگشتان و زیر ناخن‌ها را بشویید.

این کار را سرگرم کننده کنید

با خواندن یک آهنگ یا ایجاد یک بازی، شستن دست‌ها را به یک فعالیت سرگرم‌کننده تبدیل کنید. همچنین می‌توانید از صابون‌های رنگارنگ یا حوله‌های دستی برای جذاب‌تر کردن آن برای کودکتان استفاده کنید.

برای رفتار خوب پاداش در نظر بگیرید

برای شستن مرتب دست‌ها و استفاده از تکنیک مناسب به کودک خود پاداش بدهید. پاداش می‌تواند نوازش، قربون‌صدقه یا یک هدیه کوچک باشد.

سرمشق خوبی باشید

شما می‌توانید یک الگو باشید! مرتب دستان خود را جلوی فرزندتان بشویید. این به تقویت اهمیت شستن دست‌ها کمک می‌کند و کودک شما را تشویق می‌کند تا از شما پیروی کند.

از زبان مناسب سن کودک خود استفاده کنید

از زبانی استفاده کنید که کودک شما بتواند آن را بفهمد. برای مثال، می‌توانید توضیح دهید که میکروب‌ها موجودات کوچکی هستند که می‌توانند ما را بیمار کنند و شستن دست‌ها به خلاص شدن از شر آنها کمک می‌کند.

چگونه به کودک خود بیاموزیم که صورت خود را بشوید

برای آموزش صحیح شستن صورت به کودکان مراحل زیر را طی کنید:

1. کار را به مراحل ساده تقسیم کنید: کار شستشوی صورت را به ترتیب و مراحل کوچکتر تقسیم کنید. آموزش دادن به فرزندتان با قدم‌های کوچک آسان‌تر است. تمرکز روی یک مرحله در یک زمان می‌تواند برای فرزند شما آسان‌تر از تلاش برای آموزش یکباره این مهارت باشد.
2. نحوه انجام آن را مدل کنید: می‌توانید قبل یا در حالی که کودک در حال شستن صورت خود است، صورت خود را بشویید تا این تکنیک‌ها را به او نشان دهید. کودکان با دیدن شما می‌توانند خیلی سریع‌تر یاد بگیرند.
3. از فیلم‌های شستشوی صورت استفاده کنید: مدل‌سازی ویدیویی به کودکان یاد می‌دهد تا مهارت‌ها یا رفتارهای جدیدی را بیاموزند. به عنوان مثال، استفاده از یک ویدیو می‌تواند کودک را تشویق کند تا از اقدامات فرد در ویدیو تقلید کند. ویدیوهای حاوی دستورالعمل‌های شفاهی نیز می‌توانند بسیار مفید باشند.

نکته: مانند شستن دست، گذاشتن وسایل در محل دقیق می‌تواند به کودک شما کمک کند تا به جای تلاش برای یافتن وسایل، روی یادگیری مراحل تمرکز کند.

اهمیت شستن دست ها در کودکان

شستن دست‌ها یکی از مهم‌ترین و موثرترین راه‌ها برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها به ویژه در بین کودکان است. در اینجا دلایلی وجود دارد که چرا شستشوی دست برای کودکان ضروری است:

• از انتشار میکروب‌ها جلوگیری می‌کند: کودکان اغلب سطوح و اشیایی را که با میکروب پوشانده شده است لمس می‌کنند که به راحتی می‌تواند به دست آنها منتقل شود. شستن مرتب دست‌ها می‌تواند به حذف این میکروب‌ها و جلوگیری از گسترش بیماری کمک کند.
• خطر عفونت را کاهش می‌دهد: شستن صحیح دست‌ها می‌تواند به کاهش خطر عفونت و حفظ سلامت آنها کمک کند.
• عادات بهداشتی خوب را ترویج می‌کند: آموزش درست شستن دست و صورت به کودکان کمک می‌کند تا عادات بهداشتی خوبی داشته باشند.
• از دیگران محافظت می‌کند: کودکانی که عادات خوب شستن دست‌ها را انجام می‌دهند نه تنها از خود، بلکه از اطرافیانشان نیز محافظت می‌کنند، به ویژه آن‌هایی که در برابر بیماری آسیب‌پذیرتر هستند.
• حضور در مدرسه را افزایش می‌دهد: شستن دست‌ها، با کاهش شیوع بیماری می‌تواند به حفظ سلامت کودکان در مدرسه کمک کند و منجر به عملکرد تحصیلی بهتر شود.
• صرفه‌جویی در هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی: شستن منظم دست‌ها می‌تواند به جلوگیری از گسترش بیماری کمک کند، این موضوع منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های پزشکی خانواده‌ها و سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی خواهد شد.

از چه زمانی باید شستن دست و صورت را به کودکان یاد داد

به محض بزرگ شدن می‌توان به کودکان آموزش داد که دست‌ها و صورت خود را برای درک و پیروی از دستورالعمل‌ها بشویند. بسیار مهم است که آموزش آنها را زود شروع کنید تا عادات بهداشتی خوبی را در خود ایجاد کنند. برای کودکان خردسال، می‌توانید با آموزش شستن دست و صورت به کودکان بعد از استفاده از حمام، قبل از غذا خوردن و بعد از بازی در بیرون شروع کنید. با افزایش سن، می‌توانید موقعیت‌های بیشتری را معرفی کنید که شستن دست‌ها ضروری است، مثلا بعد از عطسه کردن، پس از نوازش حیوانات خانگی یا حتی پس از حضور در مکان‌های عمومی.

چه زمانی کودکان باید دست‌های خود را بشویند

در اینجا چند موقعیت وجود دارد که در آن کودکان باید به شستن دست‌های خود تشویق شوند:

• قبل و بعد از غذا خوردن
• بعد از بازی در بیرون
• بعد از عطسه کردن
• پس از دست زدن به حیوانات
• پس از حضور در مکان‌های عمومی
• پس از استفاده از توالت: حتما نحوه شستن دست بعد از مدفوع را به کودک خود بیاموزید. این یکی از مهم‌ترین موقعیت‌هایی است که کودک باید دست‌های خود را بشوید.

چگونه کودکان را به شستن دست‌ها ترغیب کنیم

تشویق کودکان به شستن دست‌ها می‌تواند چالش برانگیز باشد، اما چندین استراتژی وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را امتحان کنید:

آن را سرگرم کننده کنید

فرزندان خود را تشویق کنید تا با استفاده از آهنگ، رقص یا بازی های دیگر، شستن دست ها را سرگرم کننده کنند. همچنین می توانید از صابون با شخصیت یا رایحه مورد علاقه آنها استفاده کنید تا توجه کودک بهتر جلب شود.

دلیل مهم بودن آن را توضیح دهید

به فرزندان خود توضیح دهید که چرا شستن دست هایشان مهم است. به آنها بگویید که این کار، به جلوگیری از گسترش میکروب ها و بیماری ها کمک می‌کند.

از تقویت مثبت استفاده کنید

وقتی فرزندانتان یادشان می‌افتد دست‌های خود را بدون یادآوری بشویند، او را تحسین کنید.

نقش شستن دست در جلوگیری از ابتلا کودکان به بیماری‌های ویروسی همچون کرونا و انفولانزا

شستن دست‌ها یکی از موثرترین راه‌ها برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های ویروسی مانند کرونا و آنفولانزا است. چرا که ویروس‌ها می‌توانند به راحتی از طریق تماس با سطوح آلوده، از جمله دست‌ها، از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. وقتی کودکان چشم، بینی یا دهان خود را با دست‌های آلوده لمس می‌کنند، ممکن است به ویروس آلوده شوند. شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه به عنوان یک راه ساده و موثر برای کاهش خطر ابتلا و انتشار ویروس ها توصیه می‌شود.

این به این دلیل است که صابون به شکستن ساختار ویروس کمک می‌کند و احتمال ابتلای فرد را کاهش می‌دهد. در صورت در دسترس نبودن آب و صابون نیز می‌توان از ضدعفونی‌کننده‌های دست استفاده کرد، اما باید حداقل 60 درصد الکل داشته باشد و به درستی استفاده شود.

منابع:

https://www.childrens.com/health-wellness/importance-of-hand-washing-for-kids-infographic

https://www.cdc.gov/handwashing/handwashing-family.html

https://kidshealth.org/en/parents/hand-washing.html

https://www.miracle-recreation.com/blog/healthy-habits-teaching-kids-to-wash-their-hands/

https://www.roomtogrow.co.uk/blog/how-to-teach-children-hygiene-skills/

https://www.taarana.org.my/helpful-tips/all-about-hygiene-5-tips-to-practice-face-washing-with-your-child/

https://raisingchildren.net.au/teens/parenting-in-pictures/hand-washing-in-pictures